Amona, baño nondik ateatzituzu okurrentzi hoiek?

Amona handia da! Bakarra! Eta bere "okurrentzik" basatiak, goreak, inolako neurririk gabeak. Azken boladan esandakoak idatzi egin ditut, eta hementxe daude. Laburrak, kontundenteak, bonba txikiak bezalakoak. 140 karaktereen diktaduratik askeak.

Hone hemen "amonaren okurrentzik", batua sortu aurreko euskaran, Frankismoko euskaran. Hori bai, euskara ez da izango Frankismo kutsua duen gauza bakarra...

[Realeko entrenatzaileen aldaketaren gainean]

- Amona, Realak entrenadore berriya du.
- Nik futbola eztiñet seitzen. Ta oain artekuk ze in du ba?
- Frantses bat zuten, Montanier, ta Frantzira bueltatu da.
- Ze jun da, marikoyen batekin ezkontzea?

[Miguel Sanzen aferaren gainean]

- Miguel Sanzi makilla hartu ta bizkarreko bat emango niyoke. Jendia noa beira eon den hainbeste milloi faltatuta??!!

[Juan Carlos Boiboikoaren amorantearen gainean]

- Amantiare etxetik kilometro batekua ta itxian zunai kasoik ez.
- Amona, baño gaztia nahi ta...
- Bai, beare mutil koxkorra baiten! Zeak ingo zion kaso horri, andriak porkulo hartzea biali berko liken.

[Erregearen ibilkeraren gainean]

- Erregeak beste hamar aldiz operatutare eztu pausu zuzenik emango. Andriare etzion bisita juten.

[Aita Santuak kargua utzi izanaren gainean]

- Amona, Aita Santuk dimititu in dula!

- Ze utzi du, neska bat estatun?

[Aita Santu berriaren gainean]

- Amona, Aita Santu berriya badeu!
- Bai, aurki hasikoen neskatan!
- Amona, biño apaiza da!
- Asko inporta zion horrei! Pitoduna den, zea! Sotanan azpiyan horrek e zintzilikayua!

[Benetako gizonezkoen gainean]

Telebista ikusten Amonarekin. Aktore batek telazko musuzapia atera du.

- Etzion gaur eunin gizonezko askoik telazko pañulukin patriken. Hoik bai gizonak!

[Homosexualen gainean]

- Amona, zuen garayin ba altzen marikoyik?
- Etzekiñet, biño etzunnan nabaitzen. Oain nunnahi azaltzeitun, Frantziya re beteiten. Horko manifestaziyuk...

[Arraza desberdinekoak elkarrekin “egotearen” gainean]

- Ez al den nobiyoik?

- Ez, amona. Biño Kuba jun ta beltz bat ekarriko det.

- Bai horrek baserrin ze laundukoin. Hoik lanik eztiten itten. Migaña diten leuna besteik ez!

- Nik beltza eztet laneako ber...

- Hik ikusikon biño beltzak zuiyakin eztin ongi ematen. Beltzak ber din beltzakin ta zuiyak zuiyakin!

[Gazteen piuren gainean]

- Ikuste al den gazte hoin piura. Aurpegiya dena zulatukin, belarritakua hemen han... Hoi den ben burua hondatzia!

- Batzui ongi ematen diye Amona ta oain moda hoixe da

 -Ongi zea mango zioten! Uste bai! Geo kentzen hasi ta bizi guziako markak geatzen ttun.

- Amona, biño Afrikan ta tribu batzutan aspalditik do ohittura hoi.

- Gu bezela lanin ai biharrik etzakaten ta ze ingoiten gosia ez pasatzetik, ben burua hondatu!

Egiaz edo gezurraz harago, Amona eta "amonan okurrentzik" daude.

Egiaz edo gezurraz harago, Katxonderstango Errepublika dago: oprimiturik eta deprimiturik gabeko lurraldea.

Martin Kitto

Txiokatu Jarraitu @martin_kitto